Chiny - lata przemian

Przed latami 50. XX wieku:


Małżeństwo:


  • Małżeństwa zawierane jako „transakcje” między rodzinami, bez rejestracji przez władze;
  • Zawarcie związku małżeńskiego było traktowane przez mężczyzn jako spełnienie obowiązku posiadania jak największej ilości potomków. Najbardziej pożądanymi byli chłopcy, ponieważ zostawali z rodzicami przez całe życie (córki, wychodząc za mąż, na zawsze opuszczały dom rodzinny), opiekowali się nimi, a po ich śmierci praktykowali  kult przodków. Dlatego brak syna uznawano za wielkie nieszczęście w rodzinie.
  • Nie liczyły się uczucia przyszłych małżonków, a wola rodziców, a nawet zmarłych przodków. W takiej sytuacji popularny stał się konkubinat. Mąż mógł sam wybrać konkubinę, która potem mieszkała z nim i jego prawowitą żoną, co nikogo ówcześnie nie gorszyło.
  • Obowiązywały zasady konfucjańskie
konfucjanizm - system filozoficzno-religijny zapoczątkowany w Chinach przez Konfucjusza (Kong Fuzi, Kongzi) w V wieku p.n.e  –  głosi, że zbudowanie idealnego społeczeństwa i osiągnięcie pokoju na świecie jest możliwe pod warunkiem przestrzegania obowiązków wynikających z hierarchii społecznej oraz zachowywania tradycji, czystości, ładu i porządku.

Mimo iż na przestrzeni dziejów koncepcja ta ewoluowała, jej podstawy do dzisiaj są obecne w sposobie myślenia np. współczesnych chińskich komunistów.

Rodzina :


Tradycyjna chińska rodzina jest podstawą struktury idealnego państwa  – składa się z głowy rodu (ma absolutną władzę i wiedzę o części niebiańskiego porządku dotyczącej jego rodziny, zawsze kieruje się zasadą humanizmu, w przeciwnym razie rodzina jest narażona na rozpad) i hierarchicznie podporządkowanych mu potomków (zawsze muszą się uporządkować woli głowy rodu - autorytetu, nawet jeżeli myślą, iż jest ona błędna).

Struktury państwa niekolidujące z interesem rodziny:
Struktury państwa powinny działać tak samo, jak rodzina – na czele państwa powinna stać światła i cnotliwa osoba, powinna mieć absolutną władzę, ale jej wiedza o niebiańskim porządku i cnota powinny gwarantować, że władza ta nie zostanie nadużyta. Wszystkie rodziny mają obowiązek podporządkowywać się tej władzy –nawet wtedy, gdy się z nią nie zgadzają, gdyż ew. bunt – ewidentnie sprzeczny z zasadami niebiańskiego porządku i tak nie przybliży ich do stanu niebiańskiego spokoju.

Tak więc – obowiązkiem rodzin jest pełne posłuszeństwo, ale obowiązkiem dobrego władcy jest takie urządzenie państwa, w którym rodziny nie są zmuszane do działań stojących w sprzeczności z ich interesem.


Żona:


  • Żona nie musiała być inteligentna, ale łagodna, czysta, uprzejma i przede wszystkim – posłuszna mężowi, a będąc w domu teścia musiała się całkowicie podporządkować woli teściowej – w myśli zasad konfucjańskich kobiety od małego były dyskryminowane, przygotowywane do bycia uległą małżonką; nie mogły się także rozwieść z własnej woli.
  • Żona musiała być wierna mężowi, w przypadku zdrady groziła jej śmierć z rąk małżonka lub sprzedanie do domu publicznego.
  • Poligamia (dokładniej – poligynia) była równie powszechna, jak monogamia – mąż mieszkał z kilkoma żonami – o ich ilości decydował status materialny mężczyzny. Dla przykładu – biedny rolnik miał tylko jedną żonę, natomiast bogatszy między 3 a nawet 12 żonami/nałożnicami.


Rozwody


Miały miejsce w wyniku:
  • Niedopasowania osobistego zapisanego w nocie rozwodowej przez męża;
  • Anulowania, gdy jedno z małżonków popełniło poważne przestępstwo (sposób ten był jednak sankcjonowany przez państwo);
  • Jednostronnej deklaracji rozwodu –  spisywanej przez męża, musiał w niej wymienić przyczyny rozwodu, które zawsze były po stronie żony, np.: nie urodziła mu syna, była zazdrosna o inne kobiety, miała poważną chorobę, np. trąd.

Lata przełomu – Chińska Republika Ludowa

w latach 50. – 80. XX wieku:


Rodzina:


W 1949 roku Mao Zedong promował pogląd – im większe społeczeństwo, tym silniejsza pozycja państwa na arenie międzynarodowej. Dlatego propagowano rodzenie jak największej ilości dzieci, co zaowocowało podwojeniem się przyrostu naturalnego w 1976 roku.
Kobiety zyskały nowe prawa, nie musiały już żyć posłusznie u boku  męża, mogły zarówno pracować oraz zajmować się wychowaniem dzieci.

Małżeństwa:


Po 1949 roku konkubiny nadal były obecne w społeczeństwie, nie były ukrywane, a wręcz przeciwnie brały dział w życiu swoich partnerów, przez których były często utrzymywane. W czasach ChRL mieli je wyłącznie najwyżsi funkcjonariusze partyjni.

1 maja 1950 – uchwalono nowe prawo małżeńskie przez Mao Zedonga (Przewodniczącego Komitetu Politycznego Komunistycznej Partii Chin, przywódcy kraju w latach 1949 – 1976):
  • Wprowadzono rejestrację małżeństw przez państwo,
  • Podniesiono minimalny dopuszczalny wiek zawarcia małżeństwa – 20 lat dla mężczyzn i 18 lat dla kobiet,
  • Zabroniono zawierania małżeństw przez pośredników, obie strony musiały wyrazić na nie zgodę.

Oficjalnie zabroniono stosunków płciowych między wolnymi kobietami i mężczyznami. Jednakże, gdy kobieta zachodziła wówczas w ciążę, wyrażano zgodę na zawarcie małżeństwa, mając na względzie dobro dziecka.
Rozpowszechniano ideę późnego zawierania małżeństw, aby lata młodości – najlepszej sprawności  – przeznaczyć  na pracę na rzecz ustroju komunistycznego, nie na wychowywanie dzieci. Ze względu na brak odpowiednich  mieszkań rodzinnych, późniejsze małżeństwa okazały się korzystniejsze dla państwa.
Zmieniła się także rola kobiety w społeczeństwie i rodzinie. Wreszcie miały takie same, równe prawa, jak mężczyźni. Widoczne było to w prawie małżeńskim, które wprowadziło zasady dziedziczenia majątku przez oboje małżonków i dzieci.
Małżonkowie stali się odpowiedzialni przed zbiorowością lokalną za wywiązywanie się z obowiązków rodzicielskich i małżeńskich. Za popełnione przewinienia w czasie trwania ich małżeństwa  mogli być nawet publicznie sądzeni. Dopuszczono prawną możliwość rozwodu, o który od tego czasu mogła ubiegać się także kobieta.  Ojciec zaś został pozbawiony w zupełności jego dawnej władzy kapłańskiej i religijnej w rodzinie.
Pojęcie małżeństwa nabrało nowego znaczenia – oznaczało nie tylko związek dwóch osób o odmiennej płci, ale przede wszystkim zakładało ich wspólne życie dla dobra chińskiego narodu.
W 1980 roku uchwalono drugie prawo małżeńskie wprowadzające:
  • Liberalizację kwestii rozwodowych – wzrósł wówczas odsetek rozwodów, ponieważ wcześniejsze małżeństwa były zawierane pod przymusem lub z powodów politycznych,
  • Politykę jednego dziecka,
  • Faworyzowanie przez sądy interesów kobiet i dzieci przy rozdziale majątku w sprawach rozwodowych.

Z kolei w 1983 roku dodano do niego poprawki, dzięki którym można było wziąć ślub z  obcokrajowcami i osób o innej rasie.

Dziecko


W 1949 zaczęto zachęcać społeczeństwo do posiadania ja największej ilości dzieci, by nadrobić straty powojenne w ludności. W ten sposób przyrost naturalny wzrósł do ogromnych rozmiarów, co doprowadziło do strachu przed głodem i niedostatkiem – ludzi przeraziła ilość rodzących się dzieci. Aby ograniczyć przyrost naturalny Chińczyków, wprowadzono politykę jednego dziecka w 1977 roku.  Polityka ta łączyła się jednak z notorycznym łamaniem praw człowieka za przyzwoleniem władz chińskich. Miały miejsce przymusowe aborcje, sterylizacje kobiet, przekupstwo i dzieciobójstwo narodzonych dziewczynek na obszarach wiejskich. Wskutek tej polityki, liczba ludności zmalała o 300 milionów w przeciągu ostatnich 30 lat. Sposób jej przeprowadzenia wywołał jednak kontrowersje zarówno, poza granicami Chin, jak i wewnątrz nich.

Edukacja:
Po przemianach w 1949 roku, chiński system edukacji  jest uważany za największy na świecie. Przed rozpoczęciem reform do szkoły uczęszczało zaledwie 20% dzieci w wieku szkolnym. Liczba ta wzrosła aż do 99% po 60 latach. Władze Państwa Środka przestały być odpowiedzialne za naukę dzieci, ponieważ zaczęto polegać na finansach rodzin. Z tego powodu dostęp do edukacji jest  nierówny, przez co powiększają nierówności społeczne. Jedni rodzice inwestują w swoje dzieci, chcąc, aby zdobyły jak najlepsze wykształcenie, co powoduje, że konkurencja wśród nich wzrasta. Rodzice biedniejsi niestety nie mogą sobie na to pozwolić.

Homoseksualizm:


W ChRL homoseksualizm był zakazany lub uznawany za chorobę. W opublikowanej w 1978 roku pierwszej wersji  Chińskiej  Klasyfikacji  Zaburzeń  Psychicznych homoseksualizm zaliczono do zaburzeń seksualnych. Został  wykreślony  dopiero w trzecim wydaniu tejże publikacji  w  2001 roku przez Chińskie Towarzystwo Psychiatryczne. Do roku 1990 podejmowano próby „leczenia” homoseksualizmu przy użyciu elektrod lub pobytu w więzieniu za tzw. „chuligaństwo”.

Aborcja:


Ponieważ przyrost naturalny w Chinach spowodowany wcześniejszą polityką rodzinną był ogromny, zezwolono na swobodną aborcję i ubezpłodnienie. Ponadto, rozpowszechniano środki antykoncepcyjne.
W latach 60., kiedy zmieniła się sytuacja polityczna, zaczęto jednak zamykać fabryki ze środkami zapobiegającymi ciąży, ponieważ państwo miało potrzebę posiadania dużej liczby ludności.
Natomiast w roku 1977 po wprowadzeniu polityki jednego dziecka, liczba przymusowych aborcji i sterylizacji kobiet wzrosła.

Źródła




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz